De Wachtzaal

De naam Ludo Simons is een begrip in   de wereld van het boek. Hij speelde de afgelopen decennia een sleutelrol in de Antwerpse stadsbibliotheek en de bibliotheek van de Universiteit Antwerpen en publiceerde recent ook het monumentale “Het boek in Vlaanderen sinds 1800. Een cultuurgeschiedenis”. Ook ‘Te Boek!’, gaat over boeken en boekenmensen, maar deze keer ook en vooral over Ludo Simons zelf en zijn ronduit indrukwekkende wedervaren met het boek in Vlaanderen. In die zin mag dit boek gerust gelezen worden als een autobiografie van iemand wiens leven bestaat uit de liefde voor het boek. In het eerste deel van Te Boek! schetst Ludo Simons enkele algemene lijnen over het wezen van een uitgeverij en hoe dit instituut zich taalkundig en feitelijk in de loop van de 19 e eeuw begon te onderscheiden van het redactiewerk. Daarnaast geeft hij ook enkele inzichten bij de manier waarop boeken kunnen bewaard worden voor toekomstige generaties. De bijdrage over het boek als tekst begint met

Er bestaat in de wereld een toenemende ongelijkheid in de verdeling van geld en goederen. Dat wekt niet enkel verontwaardiging maar ook verbazing, aangezien vandaag - voor het eerst in de geschiedenis - de nodige informatie en technologie beschikbaar is om iedere mens een eerlijk deel van de welvaart te geven. In het boek Eerlijke nieuwe Wereld werden de pogingen van een aantal wetenschappers om dit dodelijke verhaal beter te begrijpen en eventueel te doorbreken gebundeld.   Zo blijkt dat er tal van factoren bestaan die een stevige rem zetten op de realisatie van een eerlijke nieuwe wereld, maar dat deze vrijwel allemaal neerkomen op het doorbreken van een populistisch discours dat denkt in termen van nationaal eigenbelang. De nationale grenzen van (Westerse) naties functioneren in de dagelijkse politieke realiteit vrijwel steeds als grenzen aan de solidariteit. Bovendien leiden de globalisering en het daarbij horende neoliberaal beleid, met een gebrekkig perspectief op solidarit

De betekenis van Wagner voor de muziek kan nauwelijks overschat worden. Zijn ideeën en werken braken de traditionele opera radicaal open en emancipeerden de muziek tot een volwaardig vertellende kracht. De opera evolueerde bij Wagner van gezongen toneel, ondersteund door omvangrijke aria’s en melodieuze instrumentale stukken, tot een kunstwerk waarin tekst, muziek en zang een evenwaardig belang toegewezen kregen. Om de muziek de narratieve performantie te geven die nodig was om tot een betekenisgevende plaats op het toneel te komen, ontwikkelde Wager de techniek van het Leidmotief. Hierbij associeerde hij een klein muzikaal thema met een gebeurtenis of emotie op het podium, zodat dit later door hem hernomen kon worden in een andere context. Na enkele aarzelende aanzetten in zijn vroege opera’s, groeide het Leidmotief uit tot een complex geheel van thema’s en impressies die, samen met het gebeuren op het toneel, volwaardige muziekdrama’s mogen geheten worden. Waar het werk van Wagner i

In een recent boek over Marktisme (Pelckmans, 2012) stelt Guy Vanheeswijck op basis van het werk van Paul Verhaeghe dat het neoliberale denken op een kwalijke wijze steeds verder doorwerkt op diverse domeinen van de samenleving. In het ideale geval geeft de neoliberale samenleving mensen toegang tot goedkope producten, een efficiënte dienstverlening en een vrije markt waarin de overheid zoveel mogelijk afwezig is. Maar tegelijk dicteert de harde neoliberale logica ook dat alles en vooral iedereen objectief kan afgerekend worden in termen van winst of verlies. Helaas slagen steeds meer mensen er op een bepaald moment in hun leven niet meer in om tegemoet te komen aan de eisen van de moderne samenleving. Ze worden objectief en anoniem afgeschreven als onrendabel en krijgen zelden de kans om zich opnieuw te bewijzen. De korte bijdrages die Hans Geybels verzamelde voor dit boek over de Tweede Kans vertrekken net van deze ervaring van een maatschappij die steeds minder tolerant wordt voo

Architectuur en filosofie De manier waarop een architect een gebouw ontwerpt en plaatst in de leefomgeving kan volstrekt ondoordacht gebeuren of steunen op universele plannen die met minimale aanpassingen wereldwijd worden toegepast. Maar zelfs in deze extreme gevallen, vertrekt elke gemaakte keuze vanuit een bepaalde visie op mens en samenleving en dat maakt van architectuur een wezenlijk filosofische onderneming. Waar evenwel filosofische ideeën een hoge mate van abstractie kunnen vertonen, kan een gebouw, zelfs indien het enkel op papier bestaat, nooit los staan van de concrete werkelijkheid. Architectuur staat onder censuur omdat voldaan dient te worden aan behoeftes en rekening moet worden gehouden met materiële beperkingen en steeds strenger wordende veiligheidsvoorschriften. Op de vooravond van de eeuwwisseling besloten de Franse architect Jean Nouvel en de in 2007 overleden filosoof Jean Baudrillard over deze thematiek met elkaar in gesprek te gaan. Hoewel enkele concret